Begrijpend lezen oefenen

Wil jij begrijpend lezen oefenen met je kind? Op de IEP toetsen valt begrijpend lezen onder het vak taal. Het is een belangrijke vaardigheid die volgt op het technisch lezen. Begrijpend lezen is van belang om goed te kunnen leren en studeren. Op de IEP doorstroomtoets wordt begrijpend lezen zwaar gewogen.

Wat is begrijpend lezen?

Als het technisch lezen onder de knie is, wordt er al snel gewerkt aan het begrijpend lezen. Dat betekent dat kinderen een tekst leren te begrijpen. Ze kunnen informatie uit de tekst halen, vragen beantwoorden, maar ook een mening vormen, argumenten gebruiken.

Begrijpend lezen is op veel scholen een gevoelig punt. Er zijn scholen die gebruiken lesmethodes voor begrijpend lezen, maar er zijn ook scholen die vakoverstijgend aan begrijpend lezen werken.

De definitie van het vak is dan ook lastig te geven, maar het komt er bij begrijpend lezen op neer dat kinderen:

Informatie uit een tekst kunnen halen;
Teksten kunnen lezen met als doel plezier te hebben in lezen, maar ook teksten kunnen lezen met als doel instructies op te volgen, teksten lezen met als doel informatie in te winnen en teksten lezen met als doel geïnformeerd te worden;
Tekstverbanden kunnen leggen;
Verschillende soorten teksten kunnen onderscheiden;
In teksten signaalwoorden en verwijswoorden kunnen duiden;
Conclusies kunnen trekken;
Samenvattingen kunnen maken;
Een mening kunnen geven aan de hand van een tekst en argumenten kunnen baseren op die tekst;
Ook tegenargumenten kunnen vinden in een tekst;
Informatie tussen de regels door kunnen filteren, zoals een verkapte waarschuwing, reclameboodschap of grap.

Begrijpend lezen van groep 3 tot en met groep 8

Als onderdeel van het vak taal wordt begrijpend lezen op veel scholen een uur per week aangeboden. Experts vinden dat weinig, want het is niet genoeg tijd om alle facetten van het vak eigen te maken.

Er is wel een opbouw terug te zien in het lesaanbod. We bespreken per groep kort wat er aan begrijpend lezen gedaan wordt.

Begrijpend lezen in groep 3

Het technisch lezen staat centraal, maar er wordt zeker al aan tekstbegrip gewerkt door vragen te stellen over wat de kinderen gelezen hebben. De begrijpend lezen toetsen van groep 3 worden vaak ook voorgelezen.

Begrijpend lezen in groep 4

Hier wordt echt gestart met de opbouw van begrijpend lezen. Veelal aan de hand van verhalende en leuke teksten, waarover vragen worden beantwoord. Soms moeten kinderen een opdracht uitvoeren of een mening geven. Die mening moeten ze kunnen onderbouwen door middel van de gelezen tekst.

Begrijpend lezen in groep 5

Signaal- en verwijswoorden worden voorzichtig aan geïntroduceerd, maar nog wel passief. Kinderen worden er niet op bevraagd, maar leren bijvoorbeeld wel dat het woord “die” kan verwijzen naar een persoon die een regel ervoor aan bod kwam. Ook wordt er naar de mening van kinderen over teksten gevraagd en moeten zijn feiten kunnen onderscheiden van meningen.

Begrijpend lezen in groep 6

Begrijpend lezen in groep 6 betekent dat er meer wordt stilgestaan bij tekstverbanden en tekstdoelen. Als een schrijver een tekst schrijft, heeft hij er een doel mee. Bijvoorbeeld iets verkopen, kennis overdragen of een mening vormen. Kinderen leren die mening uit de tekst te halen, door de hoofdgedachte en bijzaken uit een tekst te filteren.

Begrijpend lezen in groep 7

In groep 7 komt op het gebied van tekstbegrip alles weer samen. Signaalwoorden, verwijswoorden, samenvatten, concluderen, beargumenteren, tekstdoelen en schrijfdoelen. Alles wordt van kinderen in groep 7 verwacht en zij moeten niet enkel “droge” antwoorden op gestelde vragen geven, maar echt aan de slag met de informatie uit een tekst.

Begrijpend lezen in groep 8

Eigenlijk is begrijpend lezen in groep 8 eerder voorbereidend studerend lezen. De kinderen leren niks nieuws, maar scherpen de vaardigheden aan tot ze een tekst kunnen beoordelen op relevantie voor bijvoorbeeld een werkstuk of het uitzoeken van een vakantie. Er wordt nu daadwerkelijk gewerkt met de teksten en het doel van studerend kunnen lezen is bereikt.

IEP begrijpend lezen

Zoals gezegd maakt begrijpend lezen op de IEP toets deel uit van taal. Hierbij komen teksten aan bod met vragen over de inhoud, maar ook over de opbouw. Deze IEP-toetsen voor begrijpend lezen vinden plaats vanaf groep 3 en duren tot in groep 8. Op de IEP doorstroomtoets van groep 8 wordt zeer uitgebreid gewerkt met teksten, tekstverbanden, meningen, feiten en moeten kinderen laten zien in staat te zijn een tekst volledig te begrijpen en te kunnen beoordelen op relevantie voor hun doel. Het is immers de bedoeling dat kinderen na groep 8 teksten kunnen gebruiken om te leren.

Wil jij je kind goed voorbereiden op begrijpend lezen? Lees dan snel hoe je begrijpend lezen oefenen kunt.

Zoals gezegd is begrijpend lezen een lastig vak, waarover niet alle scholen hetzelfde denken. Ook de intensiviteit van begrijpend lezen op school is wisselend. Veel ouders willen begrijpend lezen oefenen met hun kind.

In de eerste plaats kun je begrijpend lezen oefenenk door zoveel mogelijk teksten te lezen. Het is ook aan te bevelen om dan niet alleen verhalende teksten en strips te lezen, maar af en toe ook een instructietekst (zoals een recept) of een informatieve tekst.

Helaas vinden veel kinderen lezen niet leuk. Om kinderen en ouders te helpen heeft Educazione oefenboeken voor begrijpend lezen ontwikkeld. Dit zijn de beste oefenboeken voor het vak, met vele tevreden gebruikers. Het voordeel: ze zorgen ervoor dat kinderen alle vaardigheden in een leerjaar razendsnel eigen maken en vanaf dan kunnen toepassen, zonder dat er onnodig veel gelezen hoeft te worden.

Ruim 25 teksten en 250 opgaven
Gemaakt door leerkrachten
Geschikt voor de IEP-toets groep 8

Digitaal € 67

Fysiek € 137